İnsanın Vucudu neden kaşınır, Kaşıntı neden olur, Vucudumuz neden kaşınır, kaşıntıların sebebleri ne

Bazen rahatsızlık verici bir durum olan kaşıntı, tüm vücutta oluşuyorsa ciddi bir sorun olabilir. Alerjik reaksiyonlar, karaciğer ve böbreği etkileyen rahatsızlıklar, kan hastalıkları ve tiroit bezi rahatsızlıkları vücutta kaşıntıya yol açabiliyor. Tedbirlere rağmen kaşıntı devam ediyorsa farklı bir hastalığın belirtisi olabilir. Peki, neden kaşınırız, kaşıntı bulaşıcı mıdır?

Kaşıntı Sebepleri
Vücudun tamamında ortaya çıkan kaşıntılar genellikle alerjik bir duruma işaret eder. Vücudun herhangi bir gıdaya veya maddeye tepkisi olarak bir süre kaşıntı yaşanabilir; daha sonra herhangi bir müdahale gerekmeden kaşıntılar sona erer. Ancak bazı önemli rahatsızlıkların ilk belirtisi de kaşıntı olabilir. Nedensiz ve sürekli artan bir şiddette kaşıntı ortaya çıkmışsa bu durumun teşhis edilmesi gerekir. Uzman doktorların tavsiyesi ile tedavi uygulanması gerekebilir. Kaşıntı ortaya çıkaran veya ilk belirtisi kaşıntı olan bazı hastalıklar şunlardır;

• Alerjik Reaksiyonlar: Tüm vücutta şiddetli kaşıntıya ve kurdeşene yol açabilir. Bazen bölgesel olarak bazen de tüm vücutta etkili olabilir. Alerjik tepkiler, ileri seviyede yüzde ve vücutta şişlik ve nefes alıp vermede zorlanma ortaya çıkarabilir. Alerjiye herhangi bir şey neden olabilir. Örneğin; deterjanlar, polenler, kumaşlar veya bir mobilya alerji doğurabilir. Alerji tahlilleri ve testleri ile vücudunuzun reaksiyon verdiği ürünleri tespit edebilirsiniz. Bu ürünlerden kaçınmak kaşıntınızı hafifletebilir veya tamamen yok eder. Şiddetli kaşıntı için “kortikosteroid” grubundaki ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar aynı zamanda iltihabı da azaltır.

• Gebelik Kolestazı: Hamile kadınların yaklaşık yüzde 1 ila 2’sini etkileyen bir tür karaciğer rahatsızlığıdır. Kaşıntıya yol açan sebepler arasında yer alır. Genellikle doğumdan sonra kaybolur. Belirtileri; iştah kaybı, açık koyu idrar, renkli dışkı, halsizlik, göz akında ve cilt üzerinde sarı lekelerdir. Birden fazla bebeğe hamile olan kadınlarda görülme olasılığı daha yüksektir. Gebelik öncesi karaciğer rahatsızlığı geçirenler, kronik olarak ailesinde gebelik kolestazı görülenler riskli gruptadır.

• Böbrek Yetmezliği: “Üremik kaşıntı” olarak adlandırılır. Bu rahatsızlığı yaşayan kişilerde cilt kuruluğu ve doğal olarak kaşıntı görülebilir. Böbrek hastalarının yüzde 50 ila 90’ında görülür. Kandaki ürenin artması ve böbrekler normal çalışmadığı için metabolizmadan atılamayan safra sebebiyle oluşur. Bu tür rahatsızlıklarda kaşıntı devamlı olabilir. İleri düzeyde kaşıntılar, günlük yaşamı olumsuz etkiler.

• Hepatit C: Bu rahatsızlık görülenlerin yüzde 20’sinin tüm vücudunda kaşıntı görülebilir. Kaşıntı aralıklarının azalması, hastalığın siroza dönmesi olasılığını yükseltir. Hepatit C’ye bağlı vücut kaşıntıları için nöropatik ağrı kesici, safra asit bağlayıcı ve opiat antagonistleri gibi ilaçlar kullanılır. Bu vakalardaki kaşıntıyı önlemek için ultraviyole ışın tedavisi ve kan filtreme (plazmaferez) tedavi yöntemleri üzerinde çalışmalar yapılmaktadır.

• Karaciğer: Vücudun ürettiği bazı zararlı kimyasalları filtreleyen karaciğer, bu fonksiyonunu yerine getiremediği zaman vücudun tümünde kaşıntı meydana gelebilir. Tedavisi oldukça zor bir kaşıntı türüdür. Kaşıntıyı hafifletmek için bazı ilaçlar önerilmektedir.

• Hipertiroid: Vücudun aşırı tiroit üretmesi durumudur. Belirtileri, ciltte kuruluk ve vücudun tümünde ortaya çıkan kaşıntılardır. İlaç tedavisiyle tiroit hormon düzeyleri normale döndürülmeye çalışılır. İlaç tedavisine vücudun tepkisine göre kaşıntılar da hafifler veya ortadan kalkar.

Kaşıntıya Sebep Olan Faktörler ve Diğer Hastalıklar
Ciltteki kaşıntılara sebep olan çok sayıda neden var. İşte bunlardan bazıları;

• Kontakt dermatit: Yanık benzeri bir cilt sorunudur. Genellikle ellerde ve kollarda bulunur. Pullu, kızarık ve rahatsız edici kabarcıklar ortaya çıkar.

• Dermatit: Kuru ve çatlamış ciltlerde ortaya çıkar. Ciltte yanma hissi verebilir. Kızarıklıklar ve kabarcıklar görülür.

• Kuru cilt: Bacaklar, kollar ve karın bölgesinde yaygın olarak görülür. Yaşam tarzı değişiklikleri ile önüne geçilebilir.

• Alerjik egzama: Genellikle ellerde ve kollarda görülür. Pullu kabarcıklar ve kızarıklıklar görülür. Yanığa benzer.

• Dishidrotik egzama: El ve ayak parmakları, eller ve ayaklardaki içi sıvı dolu kabarcıklardır. Kaşınma hissi doğuran kabarcıklar, birkaç hafta içinde kuruyarak cilt çatlaklarına yol açar.

• Sporcu ayakları: Ayak parmakları arasında veya tabanlarda görülür. Ayaklarda kabarcıklara bağlı olarak kaşıntı ortaya çıkar.

• Böcek ısırıkları: Böcek ısırığı olan yerde kızarıklık ve şişlik görülür. Bazı durumlarda kaşımak acı verir. Bölgedeki kaslarda ağrıya yol açabilir.

• Kurdeşen: Küçük yuvarlak halka şeklinde kızarıklıklar ortaya çıkar. Dokunulduğunda acı verir.

• Vücut biti: Alerjik reaksiyon ve döküntü sonucu ortaya çıkar. Ciltte kızarık bölgeler oluşturur.

• Bit ısırıkları: Genellikle bacak ve ayaklarda görülür. Bit ısırığından hemen sonra ciltte kızarıklıklar ve kaşıntı başlar.

• Kafa biti: Saç derisinde kaşıntıya yol açar. Susam tohumu büyüklüğündedir.

• Sivrisinek ısırıkları: Yanma ve kaşıntı hissi verir. Isırık alanı geniş bir alanda lezyona yol açar.

• Mantar: Cildin birçok bölgesinde ortaya çıkabilir. Parmak araları, koltuk altları, genital bölgelerde kızarıklıklar ve cilt yanıkları şeklinde ortaya çıkar. Rahatsız edici kaşınma hissi verir.

Kaşıntıya yol açan diğer sebepler ve hastalıklar şunlardır;

Kedi ve köpek alerjileri, bebek bezi kızarıklıkları, süt alerjileri, sedef hastalığı, vücut zambağı, dermatit ülser, ilaç alerjisi, kabuklu deniz alerjisi, ragweed alerjileri, mücevher alerjileri, seboreik keratoz, domates alerjisi, gıda alerjileri, lateks alerjileri, uyuz, tinea versicolor, anafilaksi, biliyer obstrüksiyonu, siroz, safra taşları, hepatitler, lyme hastalığı, kızamık, sabun alerjileri, kronik böbrek hastalıkları, diyabetik nefropati, kistik, kızıl, sarı cilt, gıda zehirlenmeleri, hookworm enfeksiyonları, hiperparatiroidizm, iyot alerjisi, polisitemia vera, hemolitik anemi, pemfigoid, talasemi, balanit, örümcek ısırıkları, kimyasal yanıklar, bitki alerjileri, kozmetik ürün alerjileri, enfeksiyonlar…

Kaşıntı Nedir?

İnsanlar ve hayvanlar çeşitli sebeplerle kaşıntı yaşayabilir. Bilim insanları, rahatsız edici gibi görünse de, kaşıntıların, parazitleri ve cildi tahriş edici unsurları ortadan kaldırarak cildi koruduğuna inanıyor. Bununla birlikte, yukarıda saydığımız hastalıklar, ilaçlar ve psikosomatik durumlar “vücudun bir tepkisi” olarak kaşıntıya sebep olabilir.

Kaşıntı Nasıl Ortaya Çıkar ve Nasıl Sonlanır?
Kaşıntılar çoğu zaman cilt tahrişinin bir sonucudur; ancak ilaçlar ve hastalıklar da bir kimyasal tepki nedeniyle kaşıntıyı uyarır.

Tahriş olmuş kuru cilt, bir parazit, böcek ısırığı, ilaçlar, hastalıklar veya kimyasal bir maddeye maruz kalmak kaşıntı hissi veren sinir liflerini (pruriceptor) aktif hale gelir. Lifleri aktive eden kimyasal maddeler; iltihaplanma, opioidler, endorfinler veya asetilkolin ve serotonin nörotransmitterlerden kaynaklanan histaminik olabilir.

Bu sinir hücreleri, yapısal olarak ağrı ileten C grubu liflere (C-fiber) benzeyen ve farklı bir sinyal gönderen bir lif türüdür. C grubu liflerin sadece yüzde 5’i sinir lifidir. Uyarıldıklarında nöronlar, omuriliğe ve beyne bir sinyal göndererek, sürtme ve çizme (kaşıntı) reflekslerini veya duyularını uyarır.

Buna karşılık, ağrı reseptörlerinden (bir tür protein) gelen sinyale tepki, kaşınma refleksidir. Kaşınan bir yeri kaşımak veya sürtmek ve ovmak, o bölgedeki ağrı reseptörlerini ve dokunma alıcılarını uyararak nöronların gönderdiği sinyali durdurur.
Kaşıntıya Yol Açan Diğer Faktörler
Sinir lifleri deride olduğu için daha çabuk uyarılır ve kaşınma ihtiyacı doğurur. Sedef hastalığı, zona, zambak ve suçiçeği, cildi etkileyen koşullar veya enfeksiyonlar sinir liflerini uyaran faktörler arasındadır.

Bununla birlikte, bazı ilaçlar ve hastalıklar cilt tahrişi olmadan kaşıntıya yol açabilir. Antimalarial (sıtmaya karşı) bir ilaç olan klorokin, yaygın bir yan etki olarak şiddetli kaşıntıya neden olur. Morfin, kaşıntıya neden olduğu bilinen başka bir ilaçtır.

Kronik kaşıntı, MS (Multipl Skleroz) hastalığı, bazı kanser türleri ve karaciğer rahatsızlıklarından kaynaklanabilir. Biberlere acı veren madde kapsaisin de kaşıntıya da yol açabilmektedir.

Kaşınmak Neden İyi Hissettirir?
Bir kaşıntı ortaya çıktığında “en doyurucu” rahatlama, onu kaşınmaktır. Kaşınınca nöronlar beyne acı sinyalleri gönderir ve geçici olarak kaşıntı hissini geçersiz kılar. Kaşınınca kendinizi iyi hissettiğiniz durum, ağrıda kurtulmak için “nörotransmitter serotonin” (beyin hormonu) salgılanmasıdır. Esasen, beyniniz sizi kaşındığınız için ödüllendirir.

Bununla birlikte, St. Louis’deki Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yapılan bir araştırmaya göre, kaşınmak kaşıntıyı yoğunlaştırıyor. Bunun sebebi; “serotonin hormonunun, kaşıntıyı artıran “GRPR” nöronlarını aktive eden omurilikteki “5HT1A” reseptörlerini bağlaması” olarak gösteriliyor. Serotonini bloke etmek veya engellemek, kronik kaşıntıya maruz kalan insanlar için iyi bir çözüm değildir; çünkü serotonin hormonunun, moleküllerin büyümesi, kemik metabolizması ve diğer önemli süreçler için kilit rolü vardır.

Kaşıntı Nasıl Durdurulur?
Aslında kaşınmak keyif verici bir durum olsa da kaşınmayı durdurmak için yeterli değildir. Rahatlama hissi, biraz da kaşıntı sebebine bağlıdır. Kaşıntının sebebi cilt tahrişiyse, bölgeyi yumuşak bir sabun ile temizlemek veya kokusuz bir losyon uygulamak kaşıntıyı durdurmak için yardımcı olabilir.

Herhangi bir iltihap veya alerjik (antihistaminik) bir durum varsa kalamin veya hidrokortizon içerikli ilaçlar kullanılabilir. Çoğu ağrı kesici kaşıntıyı azaltmaz, ancak “opioid” (morfin etkisi yapan kimyasal madde) karşıtları bazı insanlara rahatlama hissi verir.

Başka seçenekler de; cildi güneş ışığına veya ultraviyole ışın (UV) terapisine maruz bırakmak, soğuk veya buzlu bir madde uygulamaktır. Bu uygulamalara rağmen kaşıntı devam ederse, kaşıntıya sebep olan tıbbi durumların araştırılması için bir doktora gitmek en doğru çözüm olacaktır.

Hiçbir uygulama kaşıntıyı geçirmiyorsa -bir Alman çalışması- olan şu ilginç yöntemi deneyebilirsiniz; bir aynaya bakıp kaşınmayan vücut kısmına karşılık gelen yeri kaşıyın! Bu son uygulama sadece bir iddia…!

Kaşıntı Bulaşıcı mıdır?
Kaşınma, esneme gibi bulaşıcıdır. Kaşıntılı hastaları tedavi eden doktorlar genellikle kendileri de kaşınırlar. Hatta kaşıntı hakkında yazı okumak veya yazmak bile kaşınmaya yol açabilir. Bunu deneyebilirsiniz!

Araştırmacılar, kaşıntı konusundaki bilgilendirme toplantılarına veya derslere katılan kişilerin -farklı bir konu öğreniyormuş gibi- kendilerini sürekli kaşıdıklarını ortaya koydu. Kaşınan bir insanı veya bir hayvanı gördüğünüzde, kaşınmaya karşı evrimsel bir tepki verilebiliyor.

Bunun açıklaması da, “böcekleri, parazitleri veya rahatsız edici bitkileri ısırıp yok etme içgüdüsü” olarak yapılıyor. Tabi bu izafi durum kişiden kişiye değişebilir!

 

çok güzel bilgiler emeğine ellerine sağlık Zahide'm güzel paylaşımların için teşekkür ederim can,

 

ZAHİDE Hanım Emegine sağlık paylaşım için teşekkürler,

 

Teşekkürler sağ olun,